таста
101диван-кресло — зат. Әрі диван, әрі креслоның қызметін қатар атқаратын үй мүлкі. Бөлмедегі жасыл масатымен қапталған шетелдік д и в а н к р е с л о л а р бұларды бірден жасқап тастағандай болды (Т. Нұрмағанбетов, Жер иісі, 42) …
102жарықта — ет. сөйл. Жарық түсу, қараңғылық серпілу. Қара көлеңке тартып қалыпты, есігін шалқасынан ашып тастағанымен ж а р ы қ т а м а д ы (М. Құмарбекұлы, Жер иесі, 20) …
103жетілік — шам. Кірәсін шам мойнының өлшемі кішірек түрі. Пілтесі жетпей майға түбіндегі, Ж е т і л і к ш а м ортада түтіндеді. Анам үнсіз келісім бермей отыр, Көрші де, қонақтар да күңкілдейді (Б. Ысқақ, Тастағы., 93) …
104жиренді — сын. 1. Астында жирен аты бар, жирен мінген. ≈ Ж и р е н д і бір кісі келіп тұр. 2. Жирені бар, басқасы бар. Игілік ақтылы қаралы, күрең қасқалы, ж и р е н д і етіп, мың мыңнан сұрыптап тастаған жылқысын қия алмады (Ғ. Мүсірепов, Оян. өлке, 1,… …
105жоғалғыш — сын. Жоғала беретін, жоғалатын. Бәрінің де қойы ж о ғ а л ғ ы ш, түйесі боталағыш, биесі құлын тастағыш боп алды (Р. Отарбаев, Біздің ауыл., 400) …
106жігер — зат. Ағаш бұтағының онша жіңішке емес, мықты әрі түзу кесіндісі. Құм ішіндегі құдықты сексеуілдің сары ж і г е р і м е н құрсаулап тастаған болатын (Ө.Қырғызбаев, Қырда., 208). Жігіт қарманып қап сілтеген жыңғыл ж і г е р д і дарытқан жоқ (Д.… …
107көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… …
108көксала — I зат. Қазақ үйдің сүйегін (уық, кереге т.б.) жасауға қажетті әлі қабығы аршылмаған ағаш (тал). «К ө к с а л а» деп қабықталмаған, бірақ бұтақталып, сыптығырлап буып тастаған түзу талдарды айтады (Қазақст. ауыл шаруаш., 1969, №7, 60). II зат.… …
109көктұқылдап — үст. Көк тұқыл етіп, тықырлап. Сақал мұртын к ө к т ұ қ ы л д а п қырып тастаған (Оңт. Қазақст., 30. 11. 1972, 3) …
110көшелсі — ет. Ақылдымсу, білгірсу, мықтысыну. Әкеңнің тауып әкелген етіне тойып алып к ө ш е л с і м е й, артыңды қысып жайыңа отыр! (Қ. Жұмаділов, Соңғы көш, 107). Алдыға шығушылардың басқы легінде бағана елді көшірмей тастағысы келіп к ө ш е л с і г е н… …
