салса
11дабыс — (Маң.: Шевч., Маңғ.) дауыс, үн. Тымауратқан д а б ы с т ы Салсақ айқай, ашылар, Жиырма бестің күнінде кім көрінген масығар (Ақтан.) …
12добия — (Жамб.: Мер., Шу) білезікке орнатылған қызыл түсті бедер. Білезікті отқа салса, д о б и я с ы жанып кетеді (Жамб., Мер.) …
13еркек — (Жамб.: Шу, Мер., Луг., Тал.; Алм.: Жам., Еңб қаз., Шел.; Қост.: Аман., Жанг.; Орал: Қара., Жән.; Қ орда, Арал; Маң., Маңғ.; Сем., Ұрж.; Түрікм.: Красн., Таш., Мары) сояуының ұшына масақ салып, шоқ шоқ боп өсетін бидайық тұқымдас қыр шөбі.… …
14әбзе — (Көкш., Қ ту) сылбыр, шабан. Қази ә б з е ғой, тіпті мың салсаң бір тартпастың өзі, асын алып іше алмайды (Көкш., Қ ту). қ. әбзел 2 …
15жалпақ нан — 1. (Ақт., Алға; Рес., Орын.) ашытпай жұқалау етіп қазанға майсыз пісірген нан. 2. (Жезқ.: Жез., Ұлы.) майға пісірген жұқа нан. 3. (Қост., Жітіқ.) етке салатын нан, жайған қамыр. Етке аздап ж а л п а қ н а н салса, сорпасы дәмді болады (Қост.,… …
16жанпоз — (Гур., Маңғ.) кердерінің бір түрі. Арғымақтан туған қазанат, Шабуыл салса нанғысыз. Айырдан туған ж а н п о з бар, Нарға жүгін салғысыз (Махамбет, 33). қ. жамбоз …
17жарқындылық — (Жамб., Шу) асқақтаған. Ән салса жау қорқатын ж а р қ ы н д ыл ы қ үні бар (Жамб., Шу) …
18замғау — 1. (Алм.: Жам., Кег., Шел., Еңб қаз.) ызғу, зырғу. Бір машина жолмен з а мғ а п кетіп барады (Алм., Кег.). 2. (Сем., Аяг.) қалықтап ұшу, самғау. Тауға шапса, з а м ғ а йт ы н Өрге салса өрлейтін, Қияда аяғы таймайтын (К. Әзірб., Шығ., 194) …
19қас — 1 (Қост.: Об., Семиоз.) шым. Бүгін соқаңыздың қ а с аударуы жақсы (Қост., Об.) 2 (Гур., Маңғ.; Қарақ.) зергерлік бұйымдарға салынатын түрлі түсті асыл тас. Үстіне қ а с қойылған сақинаны қ а с сақина деп атайды (Гур., Маңғ.) 3 (Жезқ., Ұлы.)… …
20құжанту — (Алм.: Жам., Ұйғ.) үлкен пышақ, қанжар. Қ ұ ж а н т у д ы не нәрсеге салса да, тегі ойып түседі (Алм., Жам.) …
